Systemy operacyjne
System operacyjny - jest to zbiór nadrzędnych i niezbędnych programów umożliwiających pracę na komputerze. Jest on pośrednikiem pomiędzy sprzętem a użytkownikiem i jego programami.
Podstawowe elementy systemu operacyjnego:
Interfejs użytkownika - sposób, w jaki użytkownik komunikuje się z systemem operacyjnym (tryb tekstowy lub graficzny).
Jądro systemu - podstawowa część systemu operacyjnego, która jest odpowiedzialna za jego wszystkie zadania.
System zarządzania plikami - organizuje i zarządza plikami. Wszystkie informacje przechowywane na komputerze mają postać plików.
Funkcje systemu operacyjnego:
Zarządzanie plikami i folderami - tworzenie struktury plików na dysku twardym. System operacyjny zachowuje nowe pliki, dołącza do niego nazwę i zapamiętuje jego lokalizację.
Zarządzanie aplikacjami - odszukiwanie przez system operacyjny aplikacji uruchomionych przez użytkownika i wczytywanie jej do pamięci RAM.
Obsługa wbudowanych programów narzędziowych - korzystanie przez system operacyjny z programów narzędziowych służących do napraw i konserwacji. Programy te pozwalają zidentyfikować problem, zlokalizować zagubione pliki, naprawiać uszkodzone oraz zarchiwizować dane.
Kontrola wyposażenia komputera - wszystkie programy potrzebujące zasobów sprzętowych, muszą zostać zaakceptowane przez system operacyjny. System może uzyskać dostęp do sprzętu poprzez BIOS lub przez sterowniki urządzeń. Może także kontrolować sprzęt bezpośrednio.
Cechy charakterystyczne systemu operacyjnego:
Wielodostępność - dwóch lub więcej użytkowników może jednocześnie pracować i współdzielić zasoby.
Wielozadaniowość - komputer może uruchomić kilka aplikacji w tym samym czasie.
Wieloprocesowość - komputer może mieć dwa lub więcej procesorów CPU współdzielonych przez programy.
Wielowątkowość - program może zostać podzielony na części, które mogą być uruchamiane przez system operacyjny w miarę potrzeb.
Wywłaszczalność - komputer może wstrzymać aktualnie wykonywane zadanie, aby umożliwić działanie innemu.
Podstawowe usługi systemu operacyjnego:
Wykonywanie programów - zdolność systemu operacyjnego do ładowania programów do pamięci i ich wykonywania.
Operacje WE/WY - ponieważ program użytkownika nie może bezpośrednio wykonywać operacji WE/WY, systemu operacyjny musi dostarczać środki do ich wykonywania.
Manipulowanie systemem plików - programy muszą mieć możliwość czytania i pisania w plikach, a także tworzenia i usuwania plików przy użyciu ich nazw.
Komunikacja - wymiana informacji między procesami wykonywanymi albo w tym samym komputerze albo w różnych systemach komputerowych.
Wykrywanie błędów - zapewnienie poprawnego przebiegu obliczeń poprzez wykrywanie i obsługę błędów w działaniu procesora i pamięci, urządzeniach WE/WY lub programach użytkownika.